Opinie: Duitsland – Een land tussen traditie en digitale toekomst

Als frequente bezoeker van Duitsland word ik telkens weer getroffen door de merkwaardige mix van innovatie en traditie die het land kenmerkt. Terwijl Duitsland bekend staat om zijn technologische vooruitgang in de industrie, lijkt het dagelijks leven vaak vast te zitten in een tijdcapsule uit het verleden.

Printen, printen, printen

De digitaliseringsachterstand, zoals beschreven in dit NOS-artikel over de onderwijsdienst, is slechts het topje van de ijsberg. Het beeld van eindeloos geprinte digitale aanvragen weerspiegelt een bredere maatschappelijke tendens om vast te houden aan vertrouwde, zij het verouderde, methoden.Deze hang naar het verleden is overal zichtbaar in het straatbeeld. Winkels met etalages die zo uit de jaren ’70 lijken te komen, geven veel Duitse steden een nostalgisch tintje. De kleding van veel Duitsers oogt vaak conservatief en tijdloos, alsof mode een bijzaak is. Deze visuele anachronismen dragen bij aan een gevoel van tijdloosheid, maar ook van stagnatie.

De structuur van het Duitse winkellandschap vertelt een soortgelijk verhaal. Supermarkten waar nog een traditionele slagerij bij in zit, zijn een zeldzaamheid geworden in veel andere Europese landen, maar in Duitsland zijn ze nog steeds gemeengoed. Hoewel dit de kwaliteit en versheid van producten ten goede kan komen, staat het ook symbool voor een zekere weerstand tegen de efficiëntie van moderne retail.De zondagsrust, met winkels en supermarkten die gesloten blijven, is een ander voorbeeld van hoe traditie en moderne levensstijlen botsen. Terwijl het een dag van rust garandeert voor werknemers, kan het ook ongemakkelijk zijn voor toeristen en inconsequent lijken in een tijd van 24/7 online winkelen.

Het niet overal kunnen pinnen is tevens een bron van frustratie. Ik heb me meer dan eens betrapt op een panische zoektocht naar een pinautomaat of de dichtstbijzijnde bank, simpelweg omdat een winkel of restaurant alleen contant geld accepteert. Dit ongemak staat in schril contrast met landen als Nederland, waar zelfs een klein marktkraampje vaak een pinterminal heeft.

Faxen

Nog verbazingwekkender is het aantal bedrijven dat nog steeds zonder website opereert. In een tijd waarin online aanwezigheid cruciaal is voor zichtbaarheid en klantenservice, lijken sommige Duitse ondernemingen vast te houden aan traditionelere vormen van communicatie. Dit brengt me bij een ander anachronisme: de fax. Het feit dat in Duitsland de mogelijkheid om te faxen nog wijdverbreid bestaat, voelt als een reis terug in de tijd.

Misschien wel het meest opvallende voorbeeld van Duitslands complexe relatie met modernisering is de alomtegenwoordigheid van sigarettenautomaten en het hoge aantal rokers. In een tijd waarin veel landen streng antirookbeleid voeren, lijkt Duitsland achter te blijven, wat vragen oproept over de prioriteiten in volksgezondheid en regelgeving.

De ene deelstaat is de andere niet

Deze culturele observaties resoneren met de digitale achterstand die het NOS-artikel beschrijft. De uitdagingen bij het implementeren van een landelijk digitaal systeem voor studiefinanciering weerspiegelen een bredere worsteling met modernisering. De federale structuur van het land blijkt vaak een obstakel voor uniforme vooruitgang, waarbij sommige deelstaten vooroplopen en andere achterblijven.

Deze column werpt nog een ander licht op de mogelijke oorzaken van deze achterstand. Zo  wordt er volgens de auteur Merlijn Schoonenboom vaak gewezen naar een Duitse ‘Technikskepsis’ en wantrouwen tegenover grote tech-bedrijven. Schoonenboom suggereert ook dat de werkelijke redenen prozaïscher zijn. De trage aanpassing van overheidsorganisaties en het onvermogen van Duitse bedrijven om snel in te spelen op nieuwe technologieën spelen een cruciale rol.

Evenwicht tussen tradities en moderne vooruitgang

Concluderend kan gesteld worden dat Duitsland voor een complexe uitdaging staat. Het moet een evenwicht vinden tussen het behoud van gewaardeerde tradities en de noodzaak om te moderniseren. De charme van oude etalages en ambachtelijke slagerijen botst met de behoefte aan efficiënte, digitale dienstverlening. Het land moet niet alleen investeren in digitale infrastructuur, maar ook een culturele verschuiving ondergaan.Voor bezoekers biedt dit contrast een fascinerend inkijkje in een samenleving die worstelt met haar identiteit in het digitale tijdperk. Maar voor Duitsland zelf is het een cruciaal moment: het moet een weg vinden om zijn rijke tradities te behouden zonder de boot van de moderne vooruitgang te missen. Alleen door deze balans te vinden, kan Duitsland zijn positie als Europese leider in de 21e eeuw veiligstellen.