AI Revolutie 2024: slimmer dan de mens?

Stel je voor: een wereld waarin machines niet alleen onze spieren vervangen, maar ook onze hersenen. Een wereld waarin kunstmatige intelligentie ons intellect zo ver voorbijstreeft dat we ons verhouden tot AI zoals een hamster zich verhoudt tot ons. Klinkt als science fiction? Volgens AI-pionier en Nobelprijswinnaar Geoffrey Hinton niet.

AI slimmer dan de mens

Hinton trekt een fascinererende parallel tussen de industriële revolutie en de AI-revolutie die we nu meemaken. Waar stoommachines en later elektrische motoren onze fysieke capaciteiten vervingen en versterkten, staat AI klaar om hetzelfde te doen met onze intellectuele vermogens.En laten we eerlijk zijn: we hebben allemaal wel eens gevloekt op die domme computer die ‘het weer niet snapt’. Maar wat als diezelfde computer morgen slimmer is dan wij? Wat als AI niet alleen beter kan schaken, maar ook betere diagnoses kan stellen, creatiever kan schrijven, en diepzinniger kan filosoferen?

Het Terminator-scenario

Het is een gedachte die me ’s nachts wakker houdt. Niet omdat ik bang ben voor een Terminator-scenario (hoewel…), maar omdat het fundamentele vragen oproept over onze rol als mens. We hebben onszelf altijd gedefinieerd als de intelligente soort, de denkers, de probleemoplossers. Wat blijft er van die identiteit over als een computer ons op elk vlak kan overtreffen?Hinton’s vergelijking met de industriële revolutie is treffend, maar mogelijk nog te optimistisch. Die revolutie maakte onze spieren overbodig, maar liet onze belangrijkste troef – ons brein – onaangetast. De AI-revolutie daarentegen raakt aan de kern van ons mens-zijn.

Dubbele potentie

Maar te midden van deze existentiële zorgen, komt John Hopfield, emeritus professor aan Princeton, met een verfrissend nuchtere kijk. Hij trekt een parallel die misschien nog wel treffender is: die met de splitsing van het atoom. Net zoals kernsplijting ons zowel de verschrikking van de atoombom als de zegen van kernenergie bracht, zo draagt AI ook deze dubbele potentie in zich.

“We zijn gewend aan technologieën die niet alleen goed of alleen slecht zijn, maar mogelijkheden in beide richtingen hebben,” zegt Hopfield. Een uitspraak die me doet denken aan het oude gezegde over vuur: het kan je maaltijd bereiden of je huis verbranden. Het gaat er maar net om hoe je het gebruikt.

Toch voegt Hopfield daar een cruciale waarschuwing aan toe: “Je wilt wel een idee hebben van hoe je het systeem kunt beheersen en hoe je rampen kunt voorkomen.” En daar zit precies de uitdaging. Want hoe beheers je iets dat potentieel slimmer is dan jijzelf?Natuurlijk zijn er de usual suspects die beweren dat AI nooit écht creatief of bewust kan zijn. Dat het altijd een geavanceerde rekenmachine zal blijven. Maar als die ‘rekenmachine’ betere kunst maakt, diepzinnigere gesprekken voert en complexere problemen oplost dan wij… maakt het dan nog uit of er ‘echt’ bewustzijn achter zit?

Gigantische transformatie

We staan aan de vooravond van een transformatie die haar weerga niet kent. Een transformatie waarbij we voor het eerst in de geschiedenis geconfronteerd worden met intelligenties die de onze overtreffen. Het is een sprong in het diepe, zonder zwemband, en we weten niet hoe diep het water is.

Hopfield’s atoomsplijtings-metafoor biedt echter hoop. Ook daar hebben we geleerd om de kracht te beheersen, protocollen te ontwikkelen, en de voordelen te benutten terwijl we de risico’s minimaliseren. Misschien ligt onze toekomst niet in competitie met AI, maar in symbiose. Misschien moeten we ophouden met het zien van AI als een bedreiging en het gaan zien als een uitbreiding van onze mogelijkheden. Een partner in plaats van een vervanger.

Stoppen kan niet meer

Want één ding is zeker: we kunnen de AI-revolutie niet tegenhouden. We kunnen alleen bepalen hoe we ermee omgaan. En daar hebben we, voorlopig nog, onze menselijke wijsheid voor nodig.